Kerkklok (Saba)

De eerwaarde David Hope diende er als de eerste Anglicaanse predikant van 1878 tot 1883, die ook op Saba woonde. In die tijd was 75% van de bevolking van Saba, bestaande uit ruim 2000 zielen, Anglicaan. (Vandaag de dag is 15% van de bevolking van 1500 inwoners Anglicaan, terwijl de meerderheid Rooms-Katholiek is).

Hope was ook de eerste die in 1878 de mis opdroeg in deze tweede Anglicaanse kerk van Saba, Holy Trinity. De nieuwe kerk werd gefinancierd door een contributie van Fls.3000,- van de Nederlandse Overheid en de Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk. Toen David Hope in 1892 vertrok had de kerk nog geen klok. Daarvoor begon hij in Engeland geld in te zamelen.  Ondertussen echter zat de Bisschop van het Bisdom, William W. Jackson in Antigua, niet stil; hij kocht een klok en liet deze naar Saba brengen.
Blijkbaar wist Hope ervan, want hij schreef een brief naar de Anglicaanse voorlezer, Peter Every, op Saba waarin hij de hoop uitspreekt dat de klok veilig is aangekomen.

Deze klok bleef dienst doen in Holy Trinity tot 1934, toen zeekapitein Thomas Hassell een nieuwe klok schonk, die nog steeds dienst doet. Dankzij een ironische wending van het lot, heeft kapitein Hassell nooit zijn klok horen luiden. Toen deze voor het eerst luidde was het om zijn eigen verdrinking op zee aan te kondigen. Hij ligt begraven vlak naast het huis van zijn familie te Windwardside.

De afgedankte klok van de bisschop belandde in een opslagplaats van de timmerwinkel van Windwardside. In 1940 kocht de overheid de klok voor 40 dollar en plaatste deze in een nieuwe toren buiten een gebouw boven het Gouvernementslogement (thans Scott’s Place), waarin het politiebureau van Windwardside, inclusief politiecel, gehuisvest was en het postkantoor en kantoor voor de gezaghebber. Het was toen de gewoonte dat een politieagent de klok elk uur luidde, en om de bevolking te waarschuwen bij noodsituaties als brand.

Toen het politiebureau verplaatst werd, werd het Sabaanse telefoonkantoor gehuisvest in de leeggekomen ruimte. Van 1965 tot 1967 werkte Dika Bernadette Holm er invalkracht bij de telefoondienst. Ze kan zich herinneren dat er een grote wandklok in het gebouw was die elk uur sloeg. Als ze deze hoorde luiden, ging ze direct naar buiten om de klok te luiden. “Dit was het leukste gedeelte van mijn werk”, schertst ze. “De klok werd elk uur op het hele uur geluid tussen 7 uur ’s morgens en 9 uur ’s avonds. Zo werd er midden op de dag 12 keer aan het koord werd getrokken”, licht Holm toe.

In het midden van de jaren negentig werd de plek ontruimd om plaats te maken voor het nieuwe postkantoor van Windwardside en opnieuw werd de klok opgeborgen.

De directeur van het toeristenbureau, Glenn Holm, vond dat de klok een aardige aanwinst zou zijn voor het toeristenbureau te Windwardside. Hij haalde de klok tevoorschijn uit de opbergplaats van het politiebureau van The Bottom. Openbare Werken bouwde de nieuwe klokkentoren als een replica van de originele toren in typisch Sabaanse architectonische stijl. Frank Granger kreeg de opdracht de klok schoon te maken. Granger vertelde dat de klok zo smerig was dat hij een slijpmachine moest gebruiken om het grootste gedeelte van de vuile korst weg te halen. Daarna gebruikte hij een chemisch schoonmaakmiddel, genaamd “Ospho”, en schuurde de klok, waarna hij de uiteindelijke glans met Brasso aanbracht. Granger merkte na het schoonmaken op dat de klok van brons is en de top van koper. Hij wees op een deuk aan de binnenkant van de 60 pond wegende klok, op de plek waar de klepel al die jaren op sloeg. De originele klepel, of tong zoals de Sabanen zeggen, was niet te gebruiken. Granger maakte een nieuwe klepel. Die moet uit een sterker metaal dan de klok zelf  bestaan, zoals ijzer, om de toon uit de klok te halen, weet Granger.

De 110 jaar oude klok die in de loop der jaren in verschillende reïncarnaties kende, er weer klaar om dienst te doen. Ze is in perfecte conditie en klinkt luid en helder bij speciale gelegenheden.

Bronnen:

Reverend David Hope, Anglican Church Lay Reader Frank Hassell
Dika Holm, Glenn Holm

Foto:
Dika Holm, voormalig klokkenluidster, bij de gerestaureerde kerkklok van Saba

Tekst en foto: Suzanne Nielsen (Saba).